zaloguj przez facebook
Prototypowe czołgi ciężkie T34
Jeszcze w roku 1945 amerykański Departament Uzbrojenia zainicjował prace nad adaptacją 120-to milimetrowej armaty przeciwlotniczej celem zastosowania jej w broni pancernej. Nową armatę nazwano T53. Jej parametry balistyczne znacznie przewyższały parametry armat 105mm T5E1 (zastosowanych w prototypach czołgu ciężkiego T29) oraz 155mm T7 (prototypowych czołgów ciężkich T30). Zastosowany w niej 50-cio funtowy (22.68 kg) pocisk przeciwpancerny osiągał prędkość początkową 960.12 metrów na sekundę. Rozpoczęto też prace nad lżejszym pociskiem HVAP (hypervelocity armor-piercing - swojsko: pociskiem podkalibrowym), który osiągałby prędkość początkową rzędu 1250 metrów na sekundę!
17-go maja 1945 roku OCM 27662 (Ordnance Committee Minutes) zarekomendowała przezbrojenie dwu istniejących prototypowych czołgów ciężkich T30 w tę armatę, przydzielając im nazwę T34. Zatwierdzono to oficjalnie 31-go maja 1945 roku.
Ponieważ czołgi T30 zbudowano z silnikami Continental AV-1790, a oryginalna specyfikacja
zakładała zastosowanie silników Allison V-1710, zmieniono ją by móc zastosować istniejące prototypy bez koniecznej w takim przypadku dużej przebudowy.
Wizualnie czołgi ciężkie T34 były bardzo podobne do poprzedzających je prototypowych T29 i T30. Tym, co na pierwszy rzut oka je wyróżniało , była długa na 60 kalibrów lufa armaty. W jej jarzmie (M125) zamontowano dwa karabiny maszynowe 12.7mm HB M2 (podobnie jak w T29) po lewej stronie armaty. Celem zbalansowania masy lufy na tylną ścianę nawisu wieży naspawano czterocalowej grubości pancerną przeciwwagę.
Armata T53 używała dwudzielnej amunicji. Zarówno pociski, jak I łuski ważyły po ok. 22.5 kg, co eliminowało wiele problemów związanych z ładowaniem ciężkiej amunicji w prototypowych czołgach ciężkich T30.
Napotkano natomiast problemy innego rodzaju. Już po kilku wystrzałach wewnątrz wieży niebezpiecznie wzrastała ilość gazów prochowych (w tym tlenku węgla) i to pomimo dosyć wydajnego systemu wentylacji. Gdyby tego było mało - po raz pierwszy napotkano
na taką skalę zjawisko "flareback", które doprowadziło do wymagających hospitalizacji poparzeń u dwóch żołnierzy w czasie testów w Fort Knox oraz co najmniej kilku mniej groźnych w Aberdeen Proving Ground.
Zjawisko "flareback" powodowane jest zassaniem przez wyrzucaną łuskę niespalonych gazów prochowych do wnętrza wieży gdzie eksplozywnie mieszają się one z zawartym tam tlenem. By temu zapobiec opracowano dość skomplikowany system przedmuchiwania lufy sprężonym powietrzem przed otwarciem zamka. Był to jednak system potencjalnie zawodny i zajmujący dużo miejsca wewnątrz i tak już ciasnej wieży ( zbiornik, kompresor, przewody, zawory).
Dużo prostszym i doskonalszym rozwiązaniem okazał się wypróbowany już wcześniej w 90mm armatach czołgowych T15E4 i M3E4 przedmuchiwacz lufy (o działaniu ssącym - stosowane współcześnie nie działają dokładnie w/g tej samej zasady). Składał się on z cylindrycznego pojemnika założonego na lufę tuż przed jej końcem. W ścianach lufy wywiercono otwory skierowane pod kątem ku wylotowi. Łączyły one lufę z komorą przedmuchiwacza.
Ciśnienie wewnątrz komory gwałtownie rosło na nanosekundy przed opuszczeniem przez pocisk lufy a następnie wyrównując się z atmosferycznym, powodowało przedmuchanie lufy - wysysają z niej resztki niespalonych gazów prochowych.
Testy w Fort Knox oraz w Aberdeen Proving Ground dowiodły, że to proste i niezawodne urządzenie jest niezwykle efektywne i od tej pory jest montowane w niemal każdej armacie czołgowej.
Dane techniczne:
załoga - 6
długość całkowita (z armatą do przodu) - 1177.3 cm
długość kadłuba - 761 cm
szerokość - 380.2 cm
wysokość (z kopułą dowódcy) - 322.3 cm
średnica pierścienia wieży - 215.9 cm
masa całkowita - 65136 kg
nacisk na grunt z 28-mio calowymi gąsienicami - 0.871 kilograma na centymetr kwadratowy
pancerz:
- czołowy kadłuba - 70mm (część dolna), 102mm (część górna)
- boczny-przód - 76mm, boczny-tył - 51mm
- tylny - 19mm (dół), 51mm (góra)
- stropy - 38mm
- podłogi - przód-25mm, tył-13mm
- jarzmo armaty - 203mm do 279mm
- wieża - przód - 178mm
- burty - 127mm
- tył - 203mm
- strop - 38mm
Uzbrojenie - sześćdziesięciokalibrowa armata 120mm T53 w jarzmie zespolonym M125
- masa armaty bez hamulca wylotowego - 3311.2 kg
- dwa karabiny maszynowe 12.7mm HB M2 w jarzmie zespolonym M125
- jeden przeciwlotniczy karabin maszynowy 12.7mm HB M2 na stropie wieży
- jeden karabin maszynowy 7.62mm M1919A4 pomocnika kierowcy
- sześć pistoletów maszynowych załogi (11.43mm M3)
zapas amunicji - 34 naboje 120mm
- 2090 nabojów 12.7mm
- 1080 nabojów 11.43mm
- 2500 nabojów 7.62mm
- 12 granatów ręcznych
optyka - celowniczy - teleskop T143E2, peryskop M10E10
- dowódca - wizjery kopuły, peryskop M15
- kierowca - peryskop M13
- pomocnik kierowcy - peryskop M13
zespół napędowy -
- silnik 12-to cylindrowy, widlasty (90 stopni), Continental AV-1790-3 o mocy
maksymalnej 810 koni mechanicznych przy 2800 obrotach na minut
- transmisja CD-850-1 z dwoma zakresami prze ożeń do przodu i jednym wstecznym
zawieszenie - osiem kół jezdnych z bandażami gumowymi po każdej ze stron, zawieszone na wałkach skrętnych
- siedem kół podtrzymujących po każdej ze stron
- gąsienice szerokości 28 cali (71.1cm) T80E3 lub T84E3
system elektryczny - prąd stały 24V
radiostacja - SCR 508 lub SCR 528
interkom - sześć stacji wewnątrz czołgu plus RC-298 na zewnątrz
prędkość maksymalna na drodze utwardzonej - 35 kilometrów na godzinę
zdolność przekraczania przeszkód pionowych - 66cm
maksymalna szerokość rowu - 190.5cm
maksymalna głębokość przeszkody wodnej - 106.7cm
maksymalny kąt nachylenia gruntu - 60 stopni
zasięg maksymalny po drogach utwardzonych - ok. 161 km
Bibliografia:
Firepower - A History of the American Heavy Tank - R.P. Hunnicutt, Presidio Press, 1988
Notes of Materiel, Heavy Tank T34 - Detroit Arsenal, 1948
Notes of Materiel, Gun, 120mm, T53 - Waterviliet Arsenal, 1948
Zdjęcia pochodzą z „Firepower - A History of the American Heavy Tank" - R.P. Hunnicutt, Presidio Press, 1988
17-go maja 1945 roku OCM 27662 (Ordnance Committee Minutes) zarekomendowała przezbrojenie dwu istniejących prototypowych czołgów ciężkich T30 w tę armatę, przydzielając im nazwę T34. Zatwierdzono to oficjalnie 31-go maja 1945 roku.
Ponieważ czołgi T30 zbudowano z silnikami Continental AV-1790, a oryginalna specyfikacja
zakładała zastosowanie silników Allison V-1710, zmieniono ją by móc zastosować istniejące prototypy bez koniecznej w takim przypadku dużej przebudowy.
Wizualnie czołgi ciężkie T34 były bardzo podobne do poprzedzających je prototypowych T29 i T30. Tym, co na pierwszy rzut oka je wyróżniało , była długa na 60 kalibrów lufa armaty. W jej jarzmie (M125) zamontowano dwa karabiny maszynowe 12.7mm HB M2 (podobnie jak w T29) po lewej stronie armaty. Celem zbalansowania masy lufy na tylną ścianę nawisu wieży naspawano czterocalowej grubości pancerną przeciwwagę.
Armata T53 używała dwudzielnej amunicji. Zarówno pociski, jak I łuski ważyły po ok. 22.5 kg, co eliminowało wiele problemów związanych z ładowaniem ciężkiej amunicji w prototypowych czołgach ciężkich T30.
Napotkano natomiast problemy innego rodzaju. Już po kilku wystrzałach wewnątrz wieży niebezpiecznie wzrastała ilość gazów prochowych (w tym tlenku węgla) i to pomimo dosyć wydajnego systemu wentylacji. Gdyby tego było mało - po raz pierwszy napotkano
na taką skalę zjawisko "flareback", które doprowadziło do wymagających hospitalizacji poparzeń u dwóch żołnierzy w czasie testów w Fort Knox oraz co najmniej kilku mniej groźnych w Aberdeen Proving Ground.
Zjawisko "flareback" powodowane jest zassaniem przez wyrzucaną łuskę niespalonych gazów prochowych do wnętrza wieży gdzie eksplozywnie mieszają się one z zawartym tam tlenem. By temu zapobiec opracowano dość skomplikowany system przedmuchiwania lufy sprężonym powietrzem przed otwarciem zamka. Był to jednak system potencjalnie zawodny i zajmujący dużo miejsca wewnątrz i tak już ciasnej wieży ( zbiornik, kompresor, przewody, zawory).
Dużo prostszym i doskonalszym rozwiązaniem okazał się wypróbowany już wcześniej w 90mm armatach czołgowych T15E4 i M3E4 przedmuchiwacz lufy (o działaniu ssącym - stosowane współcześnie nie działają dokładnie w/g tej samej zasady). Składał się on z cylindrycznego pojemnika założonego na lufę tuż przed jej końcem. W ścianach lufy wywiercono otwory skierowane pod kątem ku wylotowi. Łączyły one lufę z komorą przedmuchiwacza.
Ciśnienie wewnątrz komory gwałtownie rosło na nanosekundy przed opuszczeniem przez pocisk lufy a następnie wyrównując się z atmosferycznym, powodowało przedmuchanie lufy - wysysają z niej resztki niespalonych gazów prochowych.
Testy w Fort Knox oraz w Aberdeen Proving Ground dowiodły, że to proste i niezawodne urządzenie jest niezwykle efektywne i od tej pory jest montowane w niemal każdej armacie czołgowej.
Dane techniczne:
załoga - 6
długość całkowita (z armatą do przodu) - 1177.3 cm
długość kadłuba - 761 cm
szerokość - 380.2 cm
wysokość (z kopułą dowódcy) - 322.3 cm
średnica pierścienia wieży - 215.9 cm
masa całkowita - 65136 kg
nacisk na grunt z 28-mio calowymi gąsienicami - 0.871 kilograma na centymetr kwadratowy
pancerz:
- czołowy kadłuba - 70mm (część dolna), 102mm (część górna)
- boczny-przód - 76mm, boczny-tył - 51mm
- tylny - 19mm (dół), 51mm (góra)
- stropy - 38mm
- podłogi - przód-25mm, tył-13mm
- jarzmo armaty - 203mm do 279mm
- wieża - przód - 178mm
- burty - 127mm
- tył - 203mm
- strop - 38mm
Uzbrojenie - sześćdziesięciokalibrowa armata 120mm T53 w jarzmie zespolonym M125
- masa armaty bez hamulca wylotowego - 3311.2 kg
- dwa karabiny maszynowe 12.7mm HB M2 w jarzmie zespolonym M125
- jeden przeciwlotniczy karabin maszynowy 12.7mm HB M2 na stropie wieży
- jeden karabin maszynowy 7.62mm M1919A4 pomocnika kierowcy
- sześć pistoletów maszynowych załogi (11.43mm M3)
zapas amunicji - 34 naboje 120mm
- 2090 nabojów 12.7mm
- 1080 nabojów 11.43mm
- 2500 nabojów 7.62mm
- 12 granatów ręcznych
optyka - celowniczy - teleskop T143E2, peryskop M10E10
- dowódca - wizjery kopuły, peryskop M15
- kierowca - peryskop M13
- pomocnik kierowcy - peryskop M13
zespół napędowy -
- silnik 12-to cylindrowy, widlasty (90 stopni), Continental AV-1790-3 o mocy
maksymalnej 810 koni mechanicznych przy 2800 obrotach na minut
- transmisja CD-850-1 z dwoma zakresami prze ożeń do przodu i jednym wstecznym
zawieszenie - osiem kół jezdnych z bandażami gumowymi po każdej ze stron, zawieszone na wałkach skrętnych
- siedem kół podtrzymujących po każdej ze stron
- gąsienice szerokości 28 cali (71.1cm) T80E3 lub T84E3
system elektryczny - prąd stały 24V
radiostacja - SCR 508 lub SCR 528
interkom - sześć stacji wewnątrz czołgu plus RC-298 na zewnątrz
prędkość maksymalna na drodze utwardzonej - 35 kilometrów na godzinę
zdolność przekraczania przeszkód pionowych - 66cm
maksymalna szerokość rowu - 190.5cm
maksymalna głębokość przeszkody wodnej - 106.7cm
maksymalny kąt nachylenia gruntu - 60 stopni
zasięg maksymalny po drogach utwardzonych - ok. 161 km
Bibliografia:
Firepower - A History of the American Heavy Tank - R.P. Hunnicutt, Presidio Press, 1988
Notes of Materiel, Heavy Tank T34 - Detroit Arsenal, 1948
Notes of Materiel, Gun, 120mm, T53 - Waterviliet Arsenal, 1948
Pierwszy prototyp czołgu ciężkiego T34 o numerze rejestracyjnym 30162832.
Pierwszy prototyp czołgu ciężkiego T34 o numerze rejestracyjnym 30162832.
Pierwszy prototyp czołgu ciężkiego T34 o numerze rejestracyjnym 30162832.
Pierwszy prototyp czołgu ciężkiego T34 o numerze rejestracyjnym 30162832.
Pierwszy prototyp czołgu ciężkiego T34 o numerze rejestracyjnym 30162832.
T34 o numerze rejestracyjnym 30162832.
T34 o numerze rejestracyjnym 30162833.
Zamek armaty 120mm T53.
Zdjęcia pochodzą z „Firepower - A History of the American Heavy Tank" - R.P. Hunnicutt, Presidio Press, 1988
